طبق اعلام بانک مرکزی، شرط الزام به گشایش اعتبار اسنادی برای واردات طلا حذف شد و واردکنندگان می‌توانند با استفاده از کلیه روش‌ها و ابزارهای پرداخت اقدام به واردات طلا کنند.
دولت سیزدهم و بانک مرکزی در چند هفته اخیر سیاست‌ها و برنامه‌های جدیدی را به‌منظور کنترل بازار دلار و طلا در پیش گرفته‌اند. از جمله برنامه‌های جدید، آزادسازی واردات طلا و ارز است.
طبق اعلام بانک مرکزی، شرط الزام به گشایش اعتبار اسنادی برای واردات طلا حذف شد و واردکنندگان می‌توانند با استفاده از کلیه روش‌ها و ابزارهای پرداخت اقدام به واردات طلا کنند.
همچنین، اواخر هفته گذشته، رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور اعلام کرد که واردات ارز به هر میزان بدون مالیات آزاد شد.
سیاست‌های جدید موثر خواهد بود
معاون ارزی اسبق بانک مرکزی در مورد برنامه‌های جدید دولت و بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز به همشهری آنلاین گفت: هدف سیاست‌های بانک مرکزی مدیریت منابع و مصارف مالی است و تصمیمات جدید به نحوی مشوق ورود منابع ارزی بیشتر به کشور خواهد بود.
سیدکمال سید علی ادامه داد: البته باید توجه داشت که مکانیزم ورود این منابع به خصوص منابع ارزی چگونه است تا منجر به پولشویی نشود. این امر در بانک‌ها و گمرکات قابل رصد است و می‌توان اقدامات نظارتی را تشدید کرد.
سید علی در مورد تاثیر آزادسازی واردات ارزو طلا بر اقتصاد کشور افزود: نکته مهمی که نباید از نظر دور داشت این است که بانک مرکزی قسمتی از پازل بزرگی است که اقتصاد کلان ما را تشکیل می‌دهد. در این راستا باید توجه داشته باشیم که ما در شرایطی به سر می‌بریم که با کسری بودجه، تورم بالای ۴۰ درصد و افزایش نقدینگی روبه‌رو هستیم. از طرف دیگر، بحث خروج سرمایه و ورود کالای قاچاق و سفته‌بازی را داریم که عمده نرخ ارز را این مسائل تعیین می‌کنند و از دسترس بانک مرکزی دور هستند.
این اقتصاددان ادامه داد: با در نظر گرفتن این مسائل، برنامه‌های جدید مانند واردات طلا و ارز می‌تواند به افزایش منابع ارزی کمک کند اما همین‌طور که سیاست‌های کلی بانک مرکزی به افزایش منابع معطوف است بایدبحث مصارف هم مدیریت بشود و مصارف ارز با توجه به توان بانک مرکزی صورت بگیرد.
باید جلوی رانت دلار نیمایی گرفته شود
سید علی در ادامه اظهار کرد: نکته مهم دیگری که باید مورد توجه بانک مرکزی قرار گیرد این است که توزیع رانت نکند. همچنین، سمت و سوی سیاست‌ها به گونه‌ای باشد که نرخ دلار در بازار به نرخ بانک مرکزی نزدیک شود چرا که هر چقدر نرخ بانک مرکزی به نرخ بازار نزدیک شود هم یکسان‌سازی نرخ ارز قابل تحقق خواهد بود و هم از توزیع رانت جلوگیری می‌شود.
معاون ارزی اسبق بانک مرکزی با تاکید بر اینکه نرخ نیمایی باید نرخ میانگین باشد و قیمت آن شناور بماند، بیان کرد: در حال حاضر از قِبل همین نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی یک رانت حدودا ۱۵ هزار تومانی توزیع می‌شود که دولت باید آن را مدیریت کرد. برای این کار دولت باید توجه داشته باشد که بر ارز حاصل از صادرات نظارت کند و تا آنجا که ممکن است حداقل دولتی‌ها ارز صادراتی خود را به کشور برگردانند و خصوصی‌ها هم با توجه به قیمت ارزی که بانک مرکزی از آنها می‌خرد متناسب با آن تشویق شوند تا صادرات بیشتری انجام دهند.
بانک مرکزی کار سختی در پیش دارد
استاد اقتصاد دانشگاه خوارزمی هم در مورد تاثیر برنامه‌های جدید ارزی نهاد پولی کشور بر اقتصاد ایران گفت: مداخله بانک مرکزی در بازار ارز و ساماندهی بازار صرافی‌ها و بازار مبادله‌ای می‌تواند التهاب بازار دلار را کم کند چنانچه امروز به نظر می‌رسد این اتفاق افتاده است و بانک مرکزی نسبتا موفق عمل کرده است چرا که چند هفته پیش روند افزایشی قیمت دلار روزانه بود اما در حال حاضر یکی دو هفته است که ما شاهد روند افزایشی نیستیم و حداقل التهاب آن روزها فروکش کرده است.
وحید شقاقی شهری با تاکید بر اینکه بانک مرکزی کار سختی در پیش دارد، افزود: هنوز تحریم‌ها پابرجاست و ما همچنان در جنگ تمام عیار اقتصادی به سر می‌بریم و آخرین اطلاعات هم نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها در تلاش هستند که بر دامنه تحریم‌ها بیفزایند. از طرف دیگر، سرنوشت برجام هم مشخص نیست. اتفاق دیگر اینکه در سال آینده و انتخابات آمریکا آغاز می‌شود که احتمالا بحث ایران در تبلیغات انتخاباتی آمریکایی‌ها به خصوص جمهوری‌خواهان مطرح شود.
این اقتصاددان ادامه داد: از این منظر، دولت سیزدهم و تیم اقتصادی‌اش باید شرایط متناسب با تحریم و تشدید تحریم را در دستور کار داشته باشند. برای این منظور باید در حوزه واردات کالاهای لوکس و همچنین کالاهای غیرضروری سختگیری و مدیریت بیشتری صورت بگیرد.
شقاقی شهری افزود: اقدام مهم دیگر برای اینکه مدیریت ارز به نتیجه برسد مدیریت ریال است. برای این منظور باید گردش ریال در شبکه بانکی مدیریت شود. همچنین، تعیین مشوق‌هایی برای تقویت واردات ارز و طلا می‌تواند موثر باشد که در این راستا لغو تعرفه گمرکی و مالیات بر واردات طلا و ارز اقدام خوبی است.
کنترل تورم باید در دستور کار بانک مرکزی قرار گیرد
کارشناس مسائل مالی و ارزی با تاکید بر اینکه مدیریت انتظارات تورمی هم کار بسیار مهمی است که باید به آن توجه شود، بیان کرد: اگر ما به دنبال کنترل بازار ارز هستیم باید بدانیم که کنترل تورم مولفه مهمی است و در این میان، بانک مرکزی از نهادهای مهم برای کنترل تورم است.
شقاقی شهری همچنین با اشاره به نقش انضباط بودجه‌ای و انضباط نظام بانکی بر بهبود وضعیت اقتصادی گفت: در حوزه انضباط بانکی تلاش‌هایی صورت گرفته و ادامه دارد اما در حوزه انضباط بودجه‌ای شاهد غفلت هستیم در حالی که ناترازی بودجه‌ای ما باید کمتر شود چرا که در سال آینده ممکن است شرایط تحریمی تشدید شود یا قیمت نفت و فراورده‌های نفتی کاهش پیدا کند بر این اساس سیاستگذاران باید در یک سناریوی بدبینانه از منظر درآمدی به سال آینده نگاه کنند و تلاش کنند با همکاری مجلس ناترازی بودجه را به حداقل برسانند.
